"Breakfast like a king, lunch like a prince, dinner like a paupper".
Terjemahan kepada pepatah ini adalah,
“Bersarapanlah seperti Raja,
makan tengahari sepertiputera,
dan makan malam seperti pengemis”.
Mesej yang cuba disampaikan menerusi pepatah ini adalah mudah, iaitu
"MakanlahMengikut Keperluan Dengan Seimbang".
Pemakanan seimbang merupakan tabiat memilih makanan yang hendak dimakan dengan tujuan memperbaiki atau mengekalkan kesihatan. Makanan yang seimbang perlu mengandungi nutrien seperti karbohidrat, protein, lemak, vitamin dan garam galian pada kadar yang betul. Kekurangan nutrien boleh menyebabkan berlakunya malnutrisi.
Karbohidrat
Karbohidrat menyediakan sumber tenaga yang utama yang diserap segera ke dalam sistem tubuh manusia. Karbohidrat menyumbangkan kira-kira 50% daripada pengambilan tenaga yang diperlukan oleh tubuh manusia. Karbohidrat terdiri daripada gula (gula, glukos, sirap, madu, laktos), kanji (tepung gandum, kanji, kentang, ubi kayu dan kanji tulin koko) dan beberapa selulosa, gam dan pektin. Karbohidrat banyak terdapat dalam bijiran seperti beras, gandum, dan sepertinya.
Protein
Protein mengandungi beberapa zat seperti asid amino. Protein kelas pertama kebanyakannya boleh diperolehi daripada haiwan. Sementara protein sayuran pula mengandungi protein kelas kedua dan sedikit protein kelas pertama.
Lemak
Lemak menyediakan lebih dua kali ganda nilai kalori yang diperolehi daripada karbohidrat dan menjadi sumber utama lemak tubuh. Sebenarnya lemak penting kepada manusia kerana merupakan tenaga yang tersimpan di dalam tubuh yang diperlukan untuk menjalankan sebarang aktiviti.Selain itu,lemak berperanan sebagai penebat dengan menghalang haba keluar daripada badan dan membantu memanaskan badan apabila seseorang terdedah kepada suhu persekitaran yang terlalu sejuk. Secara purata, lemak membekalkan 355 daripada pengambilan tenaga. Lemak juga mengandungi vitamin larut lemak dan asid lemak yang penting kepada penyatuan selaput sel.
Pengambilam lemak yang berlebihan boleh memudaratkan kesihatan badan.Hal ini kerana lemak yang tidak digunakan akan disimpan dalam badan dan menyebabkan berat badan bertambah dan menjadikan seseorang itu gemuk.Lemak yang berlebihan juga boleh menyebabkan saluran arteri tersumbat dan menyebabkan penyakit jantung koronari.
Galian
Zat galian yang mengandungi kompaun bukan organik yang penting kepada pemakanan manusia. Ia berperanan dalam pembentukan struktur tulang dan unsur yang diperlukan dalam tisu organik dan cairan badan seperti hemoglobin darah. Zat mineral banyak terdapat dalam susu dan telur. Ia juga banyak terdapat dalam buah dan sayuran.
Vitamin
Vitamin adalah bahan kimia yang terkandung dalam kebanyakan makanan. Ia membantu tubuh mengurai dan menggunakan unsur asas makanan, protein, karbohidrat dan lemak. Sesetengah vitamin turut terbabit dalam penghasilan sel darah, hormon, bahan genetik dan kimia dalam system saraf. Tidak seperti karbohidrat, protein dan lemak, vitamin dan mineral tidak membekalkan kalori tetapi membantu badan mendapatkan tenaga dari tubuh. Maka pengambilan protein amat penting untuk kesihatan tubuh badan.
Serat
Serat atau serabut dalam diet permakanan membantu penghadaman dan mengelak sembelit. Sayuran dan buah segar (termasuk buah kering) dan bijiran merupakan sumber serat penting. Untuk meningkatkan kebaikan serat, amat penting untuk minum banyak air.
PESANAN PEMAKANAN:
1. Pelbagaikan sayuran anda.
2. Pastikan anda mengambil
3 cawan sayuran berdaun hijau gelap setiap minggu. Sayuran oren seperti labu,
lobak merah dan keledek 2 cawan seminggu.
3. Sayuran berkanji seperti
jagung, kentang dan kacang pis boleh diambil 3 cawan seminggu. Pelbagaikan
sayuran lain kepada 6½ cawan seminggu.
4. Nikmati buah-buahan warna-warni
setiap hari, untuk memaksimumkan vitamin dan mineral.
5. Tambah sayuran
ke dalam mi dan sajian nasi. Cuba pelbagai sayuran, baik mentah mahupun yang
tumis reneh.
6. Beli sayuran segar ikut musim kerana harganya lebih
murah.
7. Bila masak sayuran, kurangkan penggunaan minyak, santan atau
sos.
8. Makan buah-buahan segar seperti jambu batu/nanas tanpa asam boi,
garam atau kicap
9. Tambah sayuran berkanji seperti kentang untuk
memekatkan sup atau kuah
10. Tambah buah-buahan ke dalam bijirin sarapan
anda atau tambah nanas ke dalam kari ikan .
11. Makan buah-buahan begitu
sahaja atau dipotong kecil, bukan jus.
12. Bila membeli buah-buahan dalam
tin, pilih yang 100% dalam jus/ air.
13. Buat smoothie buah-buahan dengan
mencampurkan yogurt rendah lemak dengan buah-buahan segar atau sejuk beku
seperti pisang dan nanas.
Makanlah makanan yang segar daripada makanan proses.
